Draagvlak creëren bij patiënten voor digitalisering

Digitalisering is in onze ogen een mooie ontwikkeling en noodzakelijk om processen efficiënt in te richten. Digitalisering in de zorg biedt veel voordelen, denk bijvoorbeeld aan het elektronisch patiëntendossier (EPD), fantastisch om gegevens beter bij te houden en dingen sneller op te kunnen zoeken. Door het systeem word je als huisarts ook gewaarschuwd voor o.a. allergieën bij medicatie waardoor gevaarlijke situaties voorkomen kunnen worden. Een fantastische ontwikkeling toch?

Andere vormen van digitalisatie zijn uiteraard de e-consults en video-consults. De uitkomst om patiënten snel en effectief te helpen in een branche met veel personeelstekort, zonder dat de werkdruk nog verder oploopt. Maar reageren de patiënten binnen jouw huisartsenpraktijk hier net zo enthousiast op?

In deze blog lees je hoe je weerstand bij patiënten herkent én wegneemt, zodat je stap voor stap digitale zorg succesvol introduceert in jouw praktijk.
 

Bezwaren of angst van patiënten

De keerzijde van digitalisering is dat sommige mensen het onpersoonlijker vinden. Ze zijn bang dat het menselijke contact ook binnen de zorg steeds meer verdwijnt. 

Ik zei ‘ook’ met een reden. Iedere keer als ik in de supermarkt loop (wat al niet vaak voorkomt, wij bestellen onze boodschappen online), hoor ik mensen mopperen over de zelfscankassa’s. “De mensheid wordt vervangen door robots” was een uitspraak die ik een dame in kwestie hoorde zeggen. 

Persoonlijk vind ik het heerlijk om niet het verplichte praatje te hoeven houden bij de kassa, maar ik kan me voorstellen dat het voor sommigen ook een sociale aangelegenheid is. Een mogelijkheid om even een praatje te houden met de medemens. Daarom is het belangrijk om een zachte landing te creëren bij het introduceren van digitale zorg voor patiënten, hoe klein of groot de verandering ook lijkt.
 

Zorg voor een zachte landing bij de introductie van digitale zorg

Overweeg je om e-consults en video-consults te introduceren in jouw praktijk? Zorg er dan voor dat patiënten gerustgesteld worden.
 

Uitleggen van de voordelen

Leg helder en begrijpelijk uit wat patiënten winnen met digitale hulpmiddelen zoals een videoconsult:

• Snellere toegang tot zorg: Minder wachttijd en flexibelere planningen.
• Gemak en tijdbesparing: Geen reistijd of wachtruimte.
• Veiligheid: Vooral bij besmettelijke ziektes is er minder risico op verspreiding.
• Toegankelijkheid: Ook handig voor mensen die slecht ter been zijn of in een afgelegen gebied wonen.
   

Start met laagdrempelige toepassingen

Begin met situaties waarin videoconsulten het meest logisch en effectief zijn, zoals:

• Controle na een eerder bezoek
• Uitslagen bespreken
• Medicatie- of leefstijlbegeleiding
• Vragen over chronische aandoeningen

Zo maken patiënten laagdrempelig kennis met videobellen met een huisarts zonder dat het ‘spannend’ voelt.
 

Benadruk dat fysieke zorg blijft bestaan

Veel patiënten vrezen dat digitale zorg fysieke zorg vervangt. Benadruk dus dat videoconsulten een aanvulling zijn, geen vervanging: “We bieden videoconsulten aan waar het kan – maar als het nodig is, zien we u uiteraard gewoon in de praktijk.”
 

Biedt ondersteuning en begeleiding

Niet iedere patiënt is digitaal vaardig. Bied:

• Handleidingen in begrijpelijke taal
• Een proefconsult of demo-mogelijkheid
• Telefonische hulp bij technische problemen
• Assistentie van de doktersassistente bij het inloggen
   

Gebruik ervaringen van andere patiënten

Verzamel en deel positieve verhalen van patiënten die al gebruikmaken van digitale consulten. Dit vergroot vertrouwen bij twijfelaars.

Een korte video of citaat als:

“Ik kon snel terecht via beeldbellen, en kreeg meteen het juiste advies.”
 

Geef het goede voorbeeld

Wanneer jij als huisarts zelf enthousiast bent en het nut uitlegt, werkt dat overtuigend. Draagvlak begint bij het team:

• Toon betrokkenheid
• Bespreek wanneer digitale zorg wél of juist níét geschikt is
• Gebruik dezelfde positieve taal bij uitleg aan patiënten
   

Evalueer en verbeter op basis van feedback

Vraag actief naar ervaringen:

• Wat vonden patiënten prettig of juist lastig?
• Waren er technische drempels?
• Hebben ze tips voor verbetering?

Gebruik deze feedback om processen, tools en communicatie aan te passen.
 

Een succesvolle invoering van digitale zorg hangt niet alleen af van technologie, maar vooral van vertrouwen, duidelijke communicatie, en persoonlijke begeleiding. Zorg dat patiënten het gevoel houden dat ze gezien en gehoord worden — óók via het scherm.